Nano Parçacıkla Farelerde Kızılötesi Görüş
Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden araştırmacılar kızılötesi ışığı görünür ışığa çevirebilen nano parçacıklar yardımıyla farelerin kızılötesi ışığı görebilmesini sağladı. Normalde, insanlar, fareler ve diğer memeliler kızılötesi ışığı göremiyor.
Görünür ışığın dalga boyu aralığı 400-700 nanometre iken kızılötesi ışığın dalga boyu 700 nanometre 1 milimetre aralığında. Tian Xue ve ekibi, geliştirdikleri nanoparçacıkları farelerin retinasına enjekte etti. Nano-parçacıklar gözdeki fotoreseptör adı verilen, ışığın algılanmasını sağlayan proteinlere bağlandı.
Gözün arka tarafındaki retina bölgesinde bulunan fotoreseptörler, içerdikleri ışığa duyarlı pigmentler sayesinde ışığı algılıyor. Fotoreseptörlerin içindeki farklı renklere hassas pigmentler farklı renklerdeki ışığı soğurup sinirsel uyarımlar üretiyor. Bu uyarımlar da optik sinir boyunca ilerleyip beynin görme merkezlerine ulaşıyor. İnsanlarda renkli görmeyi sağlayan üç çeşit pigment ve alacakaranlıkta görmeyi sağlayan başka bir çeşit pigment bulunuyor.
Farelerde ise renkli görüş için yalnızca iki ve alacakaranlıkta görüş için yine bir çeşit pigment var. Araştırmacılar daha önce farelere gen aktarımı yaparak insanlarınkine benzer bir renk hassasiyeti kazandırmayı başarmıştı.
Ancak şimdiye kadar hiçbir memelinin normal şartlarda kızılötesi ışığı görmesi mümkün olmamıştı. Xue ve ekibi, Massashusetts Üniversitesi’nden nanoparçacık uzmanı Gang Han’la birlikte, Han’ın daha önce geliştirmiş olduğu, kızılötesi ışığı mavi ışığa çeviren bir nano parçacık üstünde çalışarak bu parçacığın kızılötesi ışığı yeşil ışığa çevirmesini sağladı.
Bunu yapmalarının sebebi hayvanlardaki yeşil fotopigmentlerin mavilerden daha hassas olmasıydı. Bu parçacıkları farelerin retinasına enjekte ettikten ve bunların retinadaki fotoreseptörlere bağlandığını doğruladıktan sonra amaçladıkları etkiyi test ettiler.
Kızılötesi ışığa baktıklarında farelerin gözbebeklerinin kasıldığına ilişkin gözlemler, elektrofizyoloji ölçümleri ve farelere bazı labirent düzeneklerinde uyguladıkları davranış testleri farelerin kızılötesi ışığı görebildiğini doğruladı. Xue, bu tekniğin ileride insanlara da, örneğin askeri amaçlar için uygulanabileceğini düşünürken başka bazı bilim insanları konuya daha temkinli yaklaşıyor.
Örneğin, University College London’dan görme konusunda uzman bir sinirbilimci olan Glen Jeffery geliştirilen tekniği çarpıcı bulsa da insana yapılacak olası bir uygulamanın insan algısını nasıl etkileyeceğinin belirsiz olacağı görüşünde.
